مرحله هشتم :بررسی کمپلکس QRS
STEP 8 (Asses QRS Complex)
موج QRS نشانه دپولاریزاسیون بطنی است.
مواردی که در بررسی QRS باید مد نظر قرار گیرد:
1- بررسی موج Q
2- بررسی موج R
3- بررسی وضعیت رشد QRS از لید V1-6
4- بررسی ولتاژ QRS
5- بررسی زمان QRS
الف -بررسی موج Q
Q نرمال :
1. Small Q waves در اغلب لیدها نرمال است.
2. Deeper Q waves (>2 mm) در لیدهای III , aVR ممکنست بطور نرمال دیده شود.
3. بطور معمول در لیدهای V1-3 موج Q دیده نمیشود.
شکل 1- موج Q طبیعی در نوار قلب
Q پاتولوژیک :
Q پاتولوژیک بطور معمول نشانه انفارکتوس حاد یا قدیمی است.
درهر یک از شرایط زیر Q غیر طبیعی است:
1. زمان موج Q بیش از 40 میلی سکند( یک خانه کوچک )
2. عمق موج Q بیش از 2 میلیمتر
3. عمق موج Q بیش از 25% ارتفاع QRS
4. وجود موج Qدر لیدهای V1-3 بطور همزمان
شکل 2- موج Q غیر طبیعی در لیدهای تحتانی (Old Inferior MI)
https://litfl.com/q-wave-ecg-library/
ب- بررسی موج R
اختلالات موجR عبارتند از :
1-Dominant R wave in V1
2-Dominant R wave in aVR
Dominant R wave in V1 :
بطور معمول در لید V1 کمپلکس بصورت rS است .
اگر در لید V1 اگر R بلند مشاهده شد یعنی R /S > 1 باشد ،غیر طبیعی است به یکی از علل زیر:
1. Normal in children and young adults
2. RVH due to
a. Pulmonary Emboli
b. Persistence of infantile pattern
c. Left to right shunt
3. RBBB
4. Posterior MI (ST elevation in Leads V7, V8, V9)
5. WPW Type A
6. Incorrect lead placement (e.g. V1 and V3 reversed)
7. Dextrocardia
8. HCM
9. Dystrophy
a. Myotonic dystrophy
- Duchenne Muscular dystrophy
شکل 3- موج R بلند در لیدV1 به علت WPW
Dominant R wave aVR :
بطور معمول در لید aVR ، موج R بلند دیده نمی شود و اگر دیده شد غیر طبیعی است و می تواند به یکی از علل زیر باشد:
1-Poisoning with sodium-channel blocking drugs (e.g. TCAs)
3-Incorrect lead placement (left/right arm leads reversed)
4-Commonly elevated in ventricular tachycardia (VT)
شکل 4- موج R بلند در لیدaVR به علت VT
https://litfl.com/r-wave-ecg-library/
ج-بررسی وضعیت رشد QRS از لید V1-6:
بطور معمول از لید V1 بتدریج R رشد میکند و لید V3-4 زون ترانزیشن است و در لید V5 موج R بیشترین ولتاژ را دارد.
شکل 5- مکانیسم تشکیل کمپلکس QRS در لیدهای پره کوردیال
برای بررسی وضعیت رشد کمپلکس از V1-V6، 3حالت ممکن است پیش آید:
1. Normal R wave Progression= No Rotation
2. Early R wave =Counterclockwise Rotation
3. Poor R wave Progression=Clockwise Rotation
شکل 6- نمای شماتیک رشد کمپلکس QRS از V1-V6
Poor R Wave Progression V1-V6 :
در این حالت زون ترانزیشن در لیدهای V5 / V6 قرار می گیرد .
شکل 7- نحوه رشد کمپلکس QRS از V1-V6 در حالات مختلف